Σάββατο 6 Φεβρουαρίου 2010

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ 3ΔΙΑΣΤΑΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ




Σαν γνήσιος κινηματογραφόφιλος είδα και εγώ την ταινία που έχει σπάσει τα ταμεία, το Avatar.
Η ταινία κατά την προσωπική μου γνώμη ,θεαματική λόγω της ψηφιακής τεχνολογίας και των 3 διαστάσεων αλλά και με εξαιρετική διαφημιστική εκστρατεία, δεν αποτελεί τίποτα περισσότερο από μια μοντέρνα εκδοχή της Ποκαχόντα, χωρίς να προσφέρει τίποτα καινούργιο στην επιστημονική φαντασία όπως πχ το Blade Runner ή το Alien του Ridley Scott ή ακόμα και ο Εξολοθρευτής του ίδιου.
Αλλά δεν έχω σκοπό να γράψω κριτική για την ταινία όσο για την 3η διάσταση που επανέφερε στην επικαιρότητα κυρίως αυτή η ταινία.
Η ιστορία με την 3η διάσταση έχει ξεκινήσει από το 1890 αλλά η πρώτη προβολή ταινίας 3D με εισιτήριο ήταν η ταινία The Power of Love, που προβλήθηκε στο Ambassador Hotel Theater του Los Angeles στις 27 Σεπτεμβρίου 1922.
Παρά το ότι γυρίστηκαν μερικές ακόμα ταινίες 3D τα επόμενα χρόνια μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, η επόμενη προσπάθεια να επιβληθεί το σύστημα αυτό έγινε μετά το 1950 και ουσιαστικά είχε σκοπό να ξαναφέρει το κοινό στις αίθουσες που είχε αρχίσει να μειώνεται λόγω της πρωτοεμφανιζόμενης τηλεόρασης.


Μετά την πρώτη μεγάλου μήκους έγχρωμη ταινία 3D Bwana devil, το 1952 άρχισε να γυρίζονται μερικές ακόμα τρισδιάστατες ταινίες.


Έτσι τον Απρίλιο του 1953 δύο ταινίες τρόμου σε 3D η πρώτη της Columbia το Man in the Dark και η δεύτερη της Warner Bros το House of Wax, που ήταν και η πρώτη ταινία με στερεοφωνικό ήχο, προβλήθηκαν στους κινηματογράφους σε 3D προβολή, με την χρήση γυαλιών μιας χρήσης .



Το House of Wax ,με τον τίτλο Κέρινες Μάσκες, ήταν και η πρώτη ταινία που παίχτηκε και στην Ελλάδα σε 3διαστατη προβολή σε μία μόνο αίθουσα στο ΤΙΤΑΝΙΑ που είχε και τον απαραίτητο εξοπλισμό, αλλά μάλλον χωρίς στερεοφωνικό ήχο.


Η κριτική του Μάριου Πλωρίτη στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ (30-12-1953) δεν ήταν πολύ ενθουσιώδης τόσο για την ταινία όσο και για το νέο σύστημα.
Ο κινηματογράφος ΤΙΤΑΝΙΑ ήταν εκεί που είναι σήμερα το ομώνυμο ξενοδοχείο, δίπλα στο REX.
Παρά την διαφήμιση που είχε γίνει για το νέο σύστημα και την προβολή της ταινίας στις γιορτές από την παραμονή των Χριστουγέννων του 1953, παίχτηκε μόνο για δύο εβδομάδες και αντικαταστάθηκε από το Κυριακάτικο ξύπνημα του Κακογιάννη με την Λαμπέτη και τον Χόρν, και συνέχισε πλέον να προβάλλεται σε συνήθη προβολή στους κινηματογράφους β΄ προβολής.
Μία δεύτερη ,αμέσως μετά το κατέβασμα του φιλμ Κέρινες Μάσκες, προσπάθεια προβολής 3διάστατης, ανάγλυφης όπως την έλεγαν τότε, ταινίας ήταν η ταινία Sangaree της Παραμάουντ στον κινηματογράφο ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ που ήταν στην πλατεία Ομονοίας στην αρχή της οδού Ιώνων, σήμερα Μαρίκας Κοτοπούλη.

Η ταινία, που την έθαψε η παραπάνω κριτική του Πλωρίτη , κράτησε μόνο για μια εβδομάδα και αντικαταστάθηκε από μια άλλη πατάτα την Μαγκάλα το Ρόδον των Ινδιών !
Εκεί κάπου σταμάτησαν οι αποτυχημένες προσπάθειες γενικότερα για την επιβολή του συστήματος 3-D γιατί προφανώς και η παρακολούθηση με τα γυαλιά δημιουργούσε σε μερικούς πονοκέφαλο αλλά και γιατί μόλις είχε εμφανιστεί ένα νέο σύστημα που τράβηξε, και δικαιολογημένα, το ενδιαφέρον του κοινού ,το σινεμασκόπ.
Ήδη το ίδιο διάστημα που παίχτηκαν οι δύο αυτές 3-D ταινίες, στο ΑΤΤΙΚΟΝ παίζονταν με κοσμοσυρροή ο ΧΙΤΩΝ η πρώτη ταινία σε σινεμασκόπ που κρατήθηκε στην πρώτη προβολή για 2 μήνες.
Ουσιαστικά, μετά από τότε η επιστροφή των 3-D ταινιών έγινε τα πρόσφατα χρόνια χωρίς να έχουν ακόμα λυθεί τα προβλήματα της ανάγκης προβολής σε ειδικές αίθουσες και με γυαλιά.
Πάντως ενώ η διάδοση των 3-D ταινιών δεν πέτυχε να επικρατήσει, η τρισδιάστατη εικόνα απέκτησε μεγάλη δημοτικότητα εκείνη την εποχή με την χρήση ενός δίσκου με 7 φωτογραφίες σε ζεύγη, που μπορούσες να τις δεις με μια απλή συσκευή που λεγόταν View-Master. Τα δισκάκια είχαν μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων από τοπία, ζώα μέχρι φωτογραφίες από δημοφιλείς ταινίες.

Βέβαια οι στερεοσκοπικές φωτογραφίες ήσαν σε χρήση από πολλά χρόνια πριν και μπορούσες να τις δεις τοποθετώντας τις στο στερεοσκόπιο.


Στην παραπάνω στερεοσκοπική φωτογραφία είναι η γιαγιά μου, σε άγνωστη ημερομηνία, μάλλον την δεκαετία του 1920.
Αν προσέξει κανείς θα δεί την μικρή διαφορά που έχουν οι δύο φωτογραφίες στο πλάι τους ώστε έτσι να δημιουργηθεί η αίσθηση του βάθους.
Πάντως εάν υπάρξει εξέλιξη στην 3διαστατη προβολή αυτή θα είναι η αυτοστερεοσκοπία που δεν είναι αναγκαία τα γυαλιά, γιατί η 4-D που είδα στα στούντιο της Universal και σας περιέγραψα εδώ δεν νομίζω ότι μπορεί να αποκτήσει ποτέ ευρεία διάδοση λόγω του τεχνικού εξοπλισμού που απαιτεί.
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΓΑΛΩΣΟΥΝ

8 σχόλια:

  1. Και γιατί να μή έπιασε άραγε το 3-D; Η τρίτη διάσταση είναι η αίσθηση που δημιουργεί στο μυαλό η στερεοσκοπία. Δεν ήταν κάν πρωτεύων στόχος της φύσης. Η μαμά Γή μας έδωσε δύο απ' το κάθε τι, νά 'χουμε για περίπτωση που χάσουμε το ένα. Δυό απ' όλα. Σχεδόν απ' όλα. Και δύο μάτια που επειδή απέχουν μερικά εκατοστά μεταξύ τους βλέπουν τα πάντα από λίγο διαφορετική γωνία και οι δύο εικόνες γίνονται μία, η μία από το ένα μάτι πάνω στην άλλη από το άλλο μάτι, στο μυαλό που ερμηνεύει τα μηνύματα από τα οπτικά νεύρα και καταλαβαίνει/ερμηνεύει την αίσθηση του βάθους.

    Κοίτα πίσω από το καπέλο της γιαγιάς. Στην αριστερή φωτογραφία πάνω αριστερά από το καπέλο φαίνεται μιά λάμψη στο τζάμι που δεν φαίνεται στην αριστερή φωτογραφία. Η γιαγιά είναι σαν να έχει ελαφρά μετατοπιστεί στο δωμάτιο στις δύο φωτογραφίες. Οι δύο φωτογραφικοί φακοί απείχαν μεταξύ τους όσο και τα μάτια του ανθρώπου. Στην οθόνη του σινεμά οι δύο εικόνες ήταν η μία πάνω στην άλλη και στην αρχή τις ξεχωρίζανε χρησιμοποιώντας το πράσινο και το κόκκινο χρώμα γιατί το ένα εξουδετερώνει το άλλο, κι έτσι τα γυαλιά μιάς χρήσης ήταν μία ζελατίνα πράσινη και μία κόκκινη. Τις τελευταίες δεκαετίες αυτό εξελίχθηκε σε γυαλιά πολαριζέ όπου η εξουδετέρωση και διαχωρισμός των δύο εικόνων στο μυαλό γινόταν με διαφορά 90 ή 180 μοιρών στον πολαρισμό.

    Εντυπωσιακό το 3-D. Αλλά περιέργως δεν κινούσε συναισθήματα. Μιλούσε στο μυαλό και όχι στην καρδιά. Και δεν έπιασε. Η μόνη διαφορά του σινεμασκόπ από τις παλαιότερες ταινίες ήταν ότι ο απλός κινηματογράφος είχε καδράρισμα σχεδόν τετράγωνο (αναλογία πλευρών εικόνας: 1 πρός 1.33) ενώ το σινεμασκόπ, μετά το φιλμ 70 χιλιοστών, και μετά το Παναβίζιον, είχαν κάδρα πολύ μακρόστενα, πανοραμικά (1 πρός 2.2 έως 2.35).

    Και η ανθρώπινη ψυχή προτίμησε να δώση το εκάστοτε ανάλογο των 5-6 ευρώ για την συγκίνηση της πανοραμικής δισδιάστατης φωτογραφίας ενός Ιρλανδού ηθοποιού πάνω σε μιά γκαμήλα σε μιά απέραντη έρημο με την μουσική του Μωρίς Ζάρ, παρά για την φαντασμαγορία ενός μουσείου κεριού και τρόμου με υπόκρουση υστερικών στριγκλιών... Καί είπε ο Κάμερον: "...κι άν έβαζα την γκαμήλα και την έρημο σ' ένα μουσείο κεριού με στριγκλιές;"

    Έκτακτο Ιστορικό Αθεόφοβε! είσαι πάντα στο στοιχείο μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αθεόφοβε... καταπληκτική η πορεία που μας γνώρισες!

    Λοιπόν, έχω δει την ταινία, αλλά, δεν μου αρέσει το τρισδιάστατο, δεν την είδα με τα γυαλιά ούτε και την κατατάσσω στις "καταπληκτικές" ταινίες (κι απορώ για την υποψηφιότητα στα oscars).

    Ας πούμε ότι προτιμώ κλασσικό κινηματογράφο όσον αφορά στο πως κινηματογραφεί κάποιος.

    Τα εφε είναι για εφετζίδικες ταινίες. Άποψή μου φυσικά.

    Καλό Σ/Κ
    :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μπορεί τα 3D να μην είχαν το "σουξέ" που περίμεναν, αλλά η γιαγιά σου, είμαι βέβαιος, είχε....;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Τα λοιπά, τα ήξερα, μεγάλωσα την φωτό της γιαγιάς, να δω λεπτομέρειες απο την γωνιά του σπιτιού. Μαγεύτηκα. Κυριολεκτικά. Απο την γλύκα της πρώτα και ύστερα απο το σκηνικό!.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. thinks-
    Χρήσιμες οι πληροφορίες που μας έδωσες αν και δεν ήθελα να επεκταθώ στα τεχνικά θέματα γιατί τότε θα έπρεπε να γράψω ολόκληρη διατριβή!

    Βάσσια-
    Πάντως αυτή η ταινία χάνει αν δεν την δείς σε τρισδιάστατη προβολή.

    glam-
    Ζουζούνα-
    Αυτή η γιαγιά μου ήταν καλοζωισμένη και άνθρωπος του κόσμου και μεγάλη κινηματογραφόφιλος!
    Θυμάμαι εμένα και την ξαδέλφη μου μικρά παιδιά να την τραβάμε για να φύγουμε από το σινεμά αφού είχαμε δεί το ίδιο έργο 2 1/2 φορές και αυτή δεν ξεκολλαγε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αθεόφοβε, η υπόθεση της ταινίας δεν ήταν τίποτα το ιδιαίτερο όπως είπες, αλλά τα εφέ ήταν εκπληκτικά. Νομίζω ότι αν δεν την δεις σε 3D καλύτερα να μην τη δεις καθόλου. Για την ιστορία των 3D ταινιων δεν γνώριζα και ούτε μου περνούσε από το μυαλό ότι υπήρχαν ταινίες τόσο παλιά που προβαλλονταν στην Ελλάδα.

    Οσο για το view master, ε ναι, είχα και εγώ πιτσιρικάς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Προφανώς σε 3D την είδα αλλιώς δεν θα την έβλεπα σε συνήθη προβολή.
    Έγραψα ότι ήταν θεαματική αλλά τίποτα περισσότερο από μια κλασσική ιστορία διαμάχης του καλού με το κακό που πάντα υπάρχουν και μερικοί καλοί από την μεριά των κακών για να υπερασπιστούν και να πολεμήσουν με τους καλούς.
    Ιστορία προβλέψιμη από την αρχή πολυχρησιμοποιημένη από γουέστερν μέχρι αστυνομικά και διαστημικά.
    Άν έχεις δεί το Blade Runner ή το Alien ή τον Εξολοθρευτή μπορείς να καταλάβεις τα διαφορετικά στοιχεία που έχουν και τα κάνουν ενδιαφέροντα και απρόβλεπτα μέχρι το τέλος στο είδος της επιστημονικής φαντασίας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. (kalaznikof) Πολύ ωραία ενημέρωση δημοσίευσες αθεόφοβε!Πραγματικά εντυπωσιακό πώς το marketing λανσάρει κάτι σαν να φαίνεται καινούργιο πέρα για πέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή