Πέμπτη 7 Φεβρουαρίου 2013

ΑΘΥΡΟΣΤΟΜΑ ΚΡΗΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΚΑΙ ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΕΞ ΣΤΗΝ 3η ΗΛΙΚΙΑ.




Την σχέση μου με την Κρήτη την έχω περιγράψει σε αρκετά πόστ μου με πιο σημαντικό αυτό  (Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ )
Πρόσφατα δε είχα γράψει και για την ομορφιά που έχει η κρητική μουσική (ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΝΔΑΙΣΙΑ).
 Σήμερα θέλω να σας γνωρίσω μία άλλη μοναδική πτυχή της κρητικής μουσικής που είναι τα σατυρικά τραγούδια που περιγράφουν την φυσιολογική σεξουαλική ανεπάρκεια επιτέλεσης των συζυγικών καθηκόντων με την έλευση του γήρατος!
Διαβάζοντας το βιβλίο που αναφέρω στο τέλος, θυμήθηκα ένα 45αρι  που είχα αγοράσει την 10ετια του 70 στην Κρήτη, τεράστια τότε εκεί επιτυχία.
Ήταν η Παγώνα του εξαιρετικού κρητικού μουσικού της λύρας και του λαούτου  Γιώργου Κουμιώτη (1931-2008) συνεργάτη του Νίκου Ξυλούρη και του Βασίλη Σκουλά αλλά και πολλών άλλων κρητικών μουσικών.
Η καημένη η Παγώνα προσπαθεί με κάθε τρόπο να ξυπνήσει την πεσμένη πλέον libido του Θοδωρή αλλά εις μάτην!
Είναι δε ενδιαφέρον πως περιγράφει ο ίδιος πως έγινε επιτυχία αυτό το τραγούδι:
Πηγαίναμε για εμφανίσεις στο Βέλγιο και στην διάρκεια του ταξιδιού με το τραίνο συνέθεσα το τραγούδι «Ξενιτεμένοι Κρητικοί» το οποίο όπου εμφανίστηκα και το τραγούδησα οι μετανάστες έκλαιγαν.  Βρήκαν λοιπόν οι ίδιοι εταιρεία για να τα ηχογραφήσουμε και σκέφτηκα να βάλω στη άλλη πλευρά του δίσκου την «Παγώνα» την οποία και είχα συνθέσει παλαιότερα σε αντιστάθμιση του λυπητερού ύφους του πρώτου τραγουδιού.. όμως η αποδοχή ήταν τέτοια που όταν επιστρέψαμε η εταιρεία που συνεργαζόμουν με παρότρυνε στην επανεκτέλεση του δίσκου και στην Ελλάδα.
Η επιτυχία ήταν τεράστια ..ο δίσκος αγοράστηκε και από μη Κρητικούς με αποτέλεσμα να φτάσει σε εμπορικότητα μεγάλων λαϊκών τραγουδιών.
Απολαύστε την!

Η ΓΡΑ ΠΑΓΩΝΑ


Η επιτυχία της Παγώνας είχε ως επακόλουθο και την συνέχεια της ιστορίας αυτής από τον Κουμιώτη με άλλα δύο τραγούδια που είναι :
 -ΕΞΑΝΑΔΙΑΟΛΙΣΤΙΚΕ Η ΓΡΑ ΠΑΓΩΝΑ


- ΕΜΑΝΙΣΕ ΚΙ' Ο ΘΟΔΩΡΑΣ -ΠΑΓΩΝΑ


 Τέλος μια απολαυστική αφήγηση, με την χαρακτηριστική κριτική ντοπιολαλιά , του  Κουμιώτη για μια πλάκα που του έστησε  ο  Ξυλούρης εδώ)
Όμως μπροστά στην σεμνή Παγώνα η λαϊκή κρητική στιχουργία έχει πλήθος από γνήσια αθυρόστομα τραγούδια μερικά από τα οποία διακωμωδούν την γεροντική ανικανότητα για σεξ.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το παρακάτω, Ένας γέρος είχε αμάχη,  από την Κάνδανο Χανίων του οποίου  υπάρχουν 5 καταγεγραμμένες παραλλαγές.  

Ένας γέρος γεροντάκι
με τη γρά του είχε μάχη,
μα η γρά είχε κουσούρι
τον ρουφούσε σαν τσιπούρι,
μα η γρά είχε κι αντέτι
από γεννησιμιού της πρέπει,
και αγάπα την ψωλούρα
σαν την κρίθινη κουλούρα
και αγάπα την καβάλα
σαν της μάνας της το γάλα
και αγάπα το γαμήσι
σαν το κρύο νερό στην βρύση.
Μα ο γέρος παρά φύση
δεν μπορούσε να γαμήσει.
Μια βραδιά σαν κάτι νιώθει
πως του γέρου του σηκώθη.
Δεν χασομερά κι η γρά,
τον αρπάζει, τον τραβά,
τον εβάζει από κάτω
κι ήβρε η ψωλή τον πάτο.
Σκούντα- σκούντα ο καημένος
έπεσε μπαϊλντισμένος.
Τάχασε η μονοδοντού,
η γριά η μερακλού
και τον τρίβει, για να γιάνει,
μην ο γέρος αποθάνει.   

   ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Ένα εξίσου αθυρόστομο ποίημα που βασίζεται στην κρητική παράδοση είναι το σατυρικό ποίημα του Σεφέρη, "Αρετή και Ερωτόκριτος από το βιβλίο Μαθιός Πασχάλης, Τα Εντεψίζικα*, Φιλ. Επιμ.: Γ.Π. Ευτυχίδης, Αθήνα: Λέσχη 1989.Ο Μαθιός Πασχάλης είναι ψευδώνυμο του Σεφέρη και ο Γ.Π. Ευτυχίδης είναι ψευδώνυμο του Γ.Π. Σαββίδη.
(*σκωπτικά τολμηρού και σεξουαλικού περιεχομένου στιχάκια)           

Βέβαια εκτός από τα τραγούδια υπάρχει και ένα μεγάλο πλήθος από μαντινάδες με το ίδιο θέμα

Απής γεράσει η ψωλή και ίσα κάτω πάει,
θέλει πάλι το μουνί, μα δεν μπορεί να φάει.

Απής γεράσει ο άνθρωπος τη δύναμη του χάνει,
όντε την βάνει αγκομαχεί κι άντε την βγάνει κλάνει.

Ωσάν γεράσει ο άνθρωπος και σαν αδυνατίσει
ούτε να φάει δεν μπορεί ούτε και να γαμίσει.

Σαν του χοχλιού τα κέρατα εζάρωσ΄η ψωλή μου,
του κόσμου τα μουνιά να δώ, δε ΄νοίγ΄η όρεξή μου.

Ψωλή μου, απού στεκες ψηλά και θώρειες το φεγγάρι,
εδά ΄θεκες και τα ΄βαλες τ΄αρχίδια μαξιλάρι.

Γριά΄σαι σύ, γέρος κι εγώ κι οι δυό τον ίδιο μ-πόνο
ούτε και εσύ θυμίζεις μπλιό, μήτε κι΄εγώ καυλώνω

Ελούστηκες και επλύθηκες κι εβγήκες για γαμήσι
άμε να βρείς ένα γεροντή απού αργεί να χύσει.

Σα θες να νιώσεις παντρειά και να ΄φραθείς γαμήσι,
να παντρευτείς , να γεροντή, απού αργεί να χύσει.

Πάντα του γέρου η ψωλή κάνει καλό γαμήσι,
γιατί αργεί να σηκωθεί και γανακτά να χύσει.

Μοιάζει του γέρου η ψωλή σαν την καρνάδα βιόλα
γιατί αργεί να σηκωθεί , μ΄αργεί να πέσει κιόλα. (ή και γανακτά να χύσει.)

 Όντε γεράσει το μουνί και η ψωλή γεράσει
συγχωρεμό ο γείς τ΄αλλού γυρεύει για να δώσει.

Ωσάν γεράσει ο άνθρωπος, μακραίνει η κεφαλή ν-του,
ξενταντουνιούν τ΄αρχίδια ν-του και κρέμεται η ψωλή ν-του.


Τα παραπάνω είναι από την εξαιρετική, 347 σελίδων, λαογραφική μελέτη του συγγραφέα και  φιλόλογου Ανδρέα Λενακάκη - Κρητικά αξεμούριστα -Ο ελευθερόστομος λόγος στην Κρητική παράδοση. Εκδόσεις Μύστις 2011- Ηράκλειο.
Ο Γιάννης Μπασκόζος έχει δημοσιεύσει στο ΒΗΜΑ μια εκτενή βιβλιοκριτική 


ΠΡΟΣΘΗΚΗ 2-3-2014
 Από το ίδιο βιβλίο έχω δημοσιεύσει σχετικά κείμενα στα ποστ μου:




7 σχόλια:

  1. Το σεξ αποτελεί βασική λαϊκή θεματολογία σε τραγούδια. Απλά αυτά τα τραγούδια και οι στίχοι ακούγονταν κατά βάση μόνο σε συγκεκριμένες εκδηλώσεις (αποκριές κλπ)...
    Πάντως το ένα τραγούδι είναι πολύ καλό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όπως γράφει ο Β. Καραγιάννης στο βιβλίο του Τα σδιάντροπα- Λεσβιακά Λαογραφικά (Φιλιππότης 1983):
      ..λέγονται, κυρίως, τις αποκριές και τον κλήδονα, αλλά και στους γάμους και τα γλέντια γενικότερα για να δώσουν ευτράπελο τόνο με την ειρωνική διάθεση τους.
      Στην Κρήτη δε σε χορούς συχνά οι τραγουδιστές "ετσακωνόντουσαν με μαντινάδες" οπότε αν ο ανταγωνιστής ήταν γυναίκα για να ντραπούν και να μην μπορούν να απαντήσουν τους έλεγαν αθυρόστομες μαντινάδες, αλλά σε πολλές περιπτώσεις οι γυναίκες τους νικούσαν!

      Διαγραφή
  2. Υπάρχουν και πάρα πολλές μαντινάδες και τραγούδια με το ίδιο νόημα αλλά όχι αθυρόστομα.
    Αυτά τραγουδιωνται και σχνότερα.
    Πχ ένα που μου ΄ρχεται τώρα (δεν θυμάμαι ποιός το τραγουδάει)
    Στσ' ακορδαλούς (κορυδαλούς) εξόδεψα τα μπαρουτόσκαγά μου
    κι εδά σε βλέπω πέρδικα και καιγεται η καρδιά μου.
    Επίσης ο τσιφτές χρησημοιποιείται συχνά μεταφορικά ως το ανδρικό όργανο
    που είτε ξέμεινε απο σκάγια, είτε σκουριασε κλπ.

    Ωραία η αναφορά σου και ωραίο θέμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η αναφορά στην πέρδικα-γυναίκα και στο ντουφέκι-πέος υπάρχει και στις παρακάτω μαντινάδες που αναφέρει ο Λενακάκης:

      Οι πέρδικες πληθιαίνουνε,μα πού,ναι το ντουφέκι
      οι πιάστρες του εσκουργιάνανε κι ο πετεινός δεν στέκει.

      Ω τσι παντέρμες πέρδικες και που΄ναι το ντουφέκι!
      οι πιάστρες του εσκουργιάνανε κι ο πετεινός δεν στέκει.

      Διαγραφή
  3. οι φαφούτες γραίες κάνουν το καλύτερο στοματικό!
    κατατσεκαρισμένο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. εγω αντι μαντιναδας θα απαντησω με ανεκδοτο :

      τι κοινη σκεψη κανουν δυο ανδρες
      ο ενας γυμνος με μια γρια με φοβερη εμπειρια και τεχνη γονατιστη μπροστα του για στοματικο
      και ο αλλος
      ισορροπιστης με το καλαμι στα χερια , στην μεση της διαδρομης μεταξυ δυο ουρανοξιστων με το βλεμμα του στον απεναντι ουρανοξιστη?









      μα φυσικα "μην κοιταξω κατω"

      Διαγραφή